Gdy egzekucja wobec spółki jest bezskuteczna, wierzyciel może skierować pozew przeciwko członkom zarządu dłużnego podmiotu.
Przykład 1
Bbudexx sp. z o.o. nie zapłacił za otrzymany towar firmie Mirosława Nowaka. Nowak wysyłał wezwania do zapłaty dłużnej spółce, ale ta nie reagowała. W końcu skierował sprawę do sądu, a po otrzymaniu prawomocnego nakazu zapłaty złożył wniosek egzekucyjny do komornika. Po pewnym czasie okazało się jednak, że egzekucja wobec Bbudexxu sp. z o.o. jest bezskuteczna. Kolejnym krokiem Mirosława Nowaka było więc skierowanie do sądu pozwu przeciwko członkom zarządu Bbudexxu sp. z o.o., Bartoszowi Kowalskiemu i Tomaszowi Malinowskiemu. Takie postępowanie daje szansę na egzekwowanie swoich należności z majątków osobistych członków zarządu, a nie z majątku spółki.
Przykład 2
Anita Kamińska kilka lat była członkiem zarządu w spółce XYZ Machines sp. z o.o., ale pracowała tam bardzo krótko, jej zadaniem był kontakt z klientami i nie interesowała się sytuacją finansową spółki. Księgowością XYZ Machines sp. z o.o. zajmowali się pozostali członkowie zarządu i nigdy nie mówili Anicie Kamińskiej o jakichkolwiek kłopotach finansowych. Po długim czasie od odejścia z firmy Anita Kamińska otrzymała wezwania do zapłaty na kilkadziesiąt tysięcy złotych. Była bardzo nieprzyjemnie zaskoczona, o byłej firmie wiedziała jedynie, że ogłosiła upadłość jakiś czas temu. Ale co to miało do czynienia z Anitą Kamińską?
Dokumenty niezbędne do wszczęcia postępowania wobec członkom zarządu
W obu przykładach wierzyciel wystąpił do sądu z powództwem przeciwko członkom zarządu. Taką możliwość daje art. 299 Kodeksu spółek handlowych, który mówi o tym, że jeśli egzekucja wobec spółki jest bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Dotyczy to tych członków dłużnej spółki, którzy pełnili tę funkcję, gdy powstała wierzytelność. Nieistotny jest fakt, że przestali być członkami zarządu przed upływem terminu płatności zobowiązań oraz że w czasie pełnienia swoich funkcji nie wiedzieli o powstałych zobowiązaniach. Aby można było skutecznie wnieść pozew przeciwko członkom zarządu należy udowodnić fakt, że dani członkowi zarządu pełnili te funkcje w czasie powstania zobowiązania oraz wykazać, że egzekucja wobec spółki jest bezskuteczna. Pełny odpis z rejestru przedsiębiorców to miejsce, w którym można sprawdzić, czy wskazane osoby były wtedy członkami zarządu. Natomiast, aby wykazać, że egzekucja okazała się bezskuteczna, należy posiadać postanowienie wydane przez komornika o umorzeniu postępowania w wyniku bezskuteczności egzekucji lub zawiadomienie komornika o bezskutecznej egzekucji poprzedzające postanowienie o umorzeniu postępowania, poprzez przedstawienie w sądzie postanowienia o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości z powodu braku majątku spółki, a także poprzez postanowienie o umorzeniu postępowania upadłościowego, dlatego, że majątek dłużnika okazał się niewystarczający do pokrycia kosztów postępowania.
Członkowie zarządu mogą się bronić
Członkowie zarządu mogą bronić się przed odpowiedzialnością za zobowiązania spółki, ale ich argumenty będą skuteczne tylko wówczas, gdy wykażą, że w czasie istnienia wierzytelności nie pełnili funkcji członków zarządu, a także w sytuacji, gdy spółka zgłosiła wniosek o ogłoszenie upadłości lub zostało wszczęte postępowania układowe albo wtedy, gdy brak wszczęcia takich postępowań nie wynikał z winy członka zarządu. Członkowie zarządu nie będą płacić zobowiązań spółki również w przypadku, gdy udowodnią, że wierzyciel nie poniósł szkody w wyniku niezgłoszenia wniosku o upadłość lub niewszczęcia postępowania układowego.
Możliwość wystąpienia z powództwem przeciwko członkom zarządu, kiedy egzekucja wobec spółki jest bezskuteczna, to najczęściej ostatnia szansa dla wierzyciela na odzyskanie należności. AIF Kancelaria z powodzeniem zajmuje się prowadzeniem takich postępowań.
Paulina Milka